by Η Ευρώπη βγάζει λανθασμένα συμπεράσματα από τη σύγκρουση στην Ουκρανία
Γράφει : Ο Δρ Sandor Fabian*
Τα τελευταία δύο χρόνια, μεγάλος αριθμός δυτικών στρατιωτικών αναλυτών προσπάθησε να αντλήσει βασικά διδάγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και να προβλέψει τις επιπτώσεις τους, στο μέλλον του πολέμου. Έτσι δημοσιεύσαν άπειρο αριθμό άρθρων και μελετών. Πέρα από το προφανές αλλά πολύ συχνά αγνοούμενο γεγονός ότι αυτός ο πόλεμος είναι μια μοναδική πολύ ξεχωριστή περίπτωση. Η εξαγωγή ουσιαστικών διδαγμάτων περιπλέκεται έτι περαιτέρω από το γεγονός ότι οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες υποφέρουν από μεροληψία επιβεβαίωσης. Λόγω της αδυναμίας των συγγραφέων τους, να εγκαταλείψουν τη δυτική τους νοοτροπία. Η οποία βασίζεται στην ανάλυση του πολέμου με βάση τον μεγάλο Στρατηγιστή Clausewitz. Και στην ασυνείδητη προσπάθεια τους να κρατήσουν ζωντανό τον θρυλικό θεωρητικό του πολέμου, καθώς επίσης και να αποδείξουν την καθολική του σημασία. Ως αποτέλεσμα, σημαντικές παρατηρήσεις είτε αγνοήθηκαν είτε ερμηνεύτηκαν με εντελώς λανθασμένους τρόπους. Δημιουργώντας έτσι μια εσφαλμένη κατανόηση του πολέμου και οδηγώντας σε ανούσιες αλλαγές στις στρατηγικές εθνικής άμυνας πολλών ευρωπαϊκών χωρών, στο στρατιωτικό δόγμα, στις δομές διοίκησης και δύναμης, στα συστήματα μόρφωσης και εκπαίδευσης καθώς επίσης και στην προμήθεια εξοπλισμού. Παρότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες απάντησαν στην Ρωσική εισβολή, αυξάνοντας άμεσα τους αμυντικούς προϋπολογισμούς τους και επισπεύδοντας την απόκτηση νέου εξοπλισμού, ωστόσο χρησιμοποιήσαν σε μεγάλο βαθμό αυτούς τους αυξημένους πόρους με λάθος τρόπο. Επιπλέον, αυτή η σύγκρουση επιβεβαίωσε ότι εκτός από έναν μικρό αριθμό μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών όπως η Πολωνία, η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για τις περισσότερες δεν έχει νόημα η οικοδόμηση και η διατήρηση περισσότερων συμβατικών στρατιωτικών δυνάμεων. Σε αντίθεση με το επιχείρημα πολλών ειδικών, ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε ότι για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ο δυτικός τρόπος πολέμου, έχει καταστεί απηρχαιωμένος.
Υπήρχαν όμως πολλές ενδείξεις, που θα έπρεπε να ήταν προφανείς, στις πολιτικές και στρατιωτικές ηγεσίες των Ευρωπαϊκών κρατών. Μεταξύ αυτών είναι η εγγύτητά τους με τις ρωσικές δυνάμεις, ο σχετικά μικρός πληθυσμός τους, η έλλειψη φυσικών εμποδίων στην επικράτειά τους, το ελάχιστο έως καθόλου στρατηγικό ή επιχειρησιακό βάθος για την ανάπτυξη μιας πολυεπίπεδης συμβατικής άμυνας, η έλλειψη ιστορίας και θεσμικής κουλτούρας ελιγμών συνδυασμένων όπλων, η περιορισμένη παραγωγική ικανότητα της αμυντικής βιομηχανίας και οι μικροί σε μέγεθος στρατοί τους που ήταν ταυτόχρονα ανεπαρκώς εξοπλισμένοι. Όλες αυτές οι ενδείξεις θα έπρεπε να κάνουν τα Ευρωπαϊκά κράτη να μην επενδύσουν σε δυτικού τύπου συμβατικά αμυντικά συστήματα.
Όμως ο πόλεμος στην Ουκρανία αναγκάζει αυτές τις χώρες περισσότερο από ποτέ να αναπτύξουν αμυντικές στρατηγικές προσανατολισμένες σε σχηματισμούς μάχης που θα είναι προσαρμοσμένοι στα μοναδικά ιστορικά, πολιτιστικά, γεωγραφικά και άλλα χαρακτηριστικά του επιχειρησιακού τους περιβάλλοντος. Οι σχηματισμοί αυτοί θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους οικονομικούς περιορισμούς καθώς επίσης και τους περιορισμούς σε ανθρώπινο δυναμικό. Ενώ θα πρέπει να μπορούν να επιχειρούν με ή χωρίς συμμαχική βοήθεια. Παρότι η σύγκρουση στην Ουκρανία είναι πράγματι πολύ μοναδική, και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν προσπαθούμε να εφαρμόσουμε τα διδάγματά της αλλού, υπάρχουν αρκετές παρατηρήσεις που αξίζει να εξεταστούν προσεκτικά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παρατήρηση 1: Μην παρουσιάζετε ποτέ στον αντίπαλό σας έναν τύπο πολέμου για τον οποίο είναι οργανωμένος, εκπαιδευμένος και εξοπλισμένος.
Όπως οι συγκρούσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποδείξει ότι ένας ασθενέστερος αντίπαλος μπορεί να επιτύχει, μόνο αν αποφύγει να πολεμήσει με τους όρους του συμβατικά ανώτερου εχθρού του. Ο Δαβίδ δεν μπορεί να νικήσει τον Γολιάθ προσπαθώντας να γίνει μια μικρή και φτωχή εκδοχή του Γολιάθ. Μπορεί όμως να νικήσει εάν γίνει ο καλύτερος δυνατός Δαβίδ. Στην αρχή της εισβολής η Ουκρανία ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη αποφεύγοντας να πολεμήσει τους Ρώσους με τους δικούς τους όρους. Μόλις όμως η Ουκρανία άλλαξε τη στρατηγική της σε μια πιο συμβατική προσέγγιση, όπως η πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή της το 2023, ο πόλεμος έγινε θέμα υλικού ανταγωνισμού, στον οποίον ο ασθενέστερος βγαίνει πάντα ηττημένος. Σε μία τέτοια περίπτωση ο ασθενέστερος μπορεί να ελπίζει σε επιτυχία μόνο εάν η πολεμική στρατηγική του επικεντρωθεί στη δημιουργία πολλαπλών διλημμάτων. Και στην μεγαλύτερη δυνατή ασυμμετρία μεταξύ των ισχυρότερων και των ασθενέστερων πλευρών. Οι ευρωπαϊκές χώρες που παρακολουθούν τον πόλεμο στην Ουκρανία θα πρέπει να κατανοήσουν αυτό το μάθημα. Και να σχεδιάσουν προσεγγίσεις εθνικής άμυνας που αποφεύγουν πάση θυσία να πολεμούν με συμβατικούς όρους. Και οι οποίες θα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τη διασφάλιση της ασυμμετρίας με τους συμβατικούς σχηματισμούς.
Παρατήρηση 2: Είτε σας αρέσει είτε όχι, ο πόλεμος γίνεται στις πόλεις και στους ανθρώπους.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζει την τάση δεκαετιών ότι οι σύγχρονες συγκρούσεις δεν διεξάγονται σε απομακρυσμένα πεδία μάχης μακριά από τους άμαχους πληθυσμούς. Η ιδέα του διαχωρισμού και της προστασίας του άμαχου πληθυσμού και των αστικών περιοχών από τη φρίκη των πολέμων έχει γίνει μια ψευδαίσθηση. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να κατανοήσουν, να αποδεχτούν, ακόμη και να ενστερνιστούν τη σημασία των αστικών περιοχών στις εθνικές αμυντικές στρατηγικές. Μέσω της κατάλληλης προετοιμασίας υποδομής των αστικών περιοχών, οι δυνατότητες των συμβατικών συστημάτων συλλογής πληροφοριών, συστημάτων στοχοποίησης και οπλικών συστημάτων των αντιπάλων μπορούν να υποβαθμιστούν σημαντικά ή ακόμη και να καταστούν άσχετες. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να βελτιστοποιήσουν και να ενισχύσουν τα υπάρχοντα κωλύματα. Να κατασκευάσουν νέα τεχνητά κωλύματα για να περιορίσουν τις ικανότητες ελιγμών των συμβατικών σχηματισμών. Η εκ των προτέρων προετοιμασία θα πρέπει να επιτρέπει στις αστικές περιοχές, σε περίπτωση σύγκρουσης, να μετατραπούν σε φρούρια, με υπόγειες λεωφόρους που οδηγούν σε πιθανούς στόχους, προκαθορισμένες οδούς διαφυγής, προκαθορισμένες κρύπτες όπλων, καμουφλαρισμένα επιτόπια νοσοκομεία, σχέδιο ταχείας ναρκοθέτησης βασικού εδάφους και εικονικές θέσεις για να παραπλανήσουν τον εχθρό.
Παρατήρηση 3: Το στρατηγικό βάθος είναι κρίσιμο για την επιβίωση.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες στερούνται παντελώς στρατηγικού βάθους τόσο από φυσική όσο και από κοινωνική άποψη. Ο μόνος τρόπος για να ξεπεραστούν τέτοια μειονεκτήματα είναι η ισχυρότερη συνεργασία με συμμάχους και εταίρους. Οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάζονται διμερείς ή πολυμερείς αμυντικές συμφωνίες που ξεπερνούν το πεδίο εφαρμογής των υφιστάμενων συμφωνιών. Και οι οποίες πιθανότατα θα απαιτούσαν ακόμη και συναλλακτικές δεσμεύσεις που θίγουν την εθνική κυριαρχία. Η αμυντική βιομηχανική παραγωγική ικανότητα, οι αποθήκες εξοπλισμού, τα κέντρα εκπαίδευσης στρατευμάτων, οι εγκαταστάσεις προστασίας του πολιτικού πληθυσμού και πολλά άλλα θα πρέπει να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν στο έδαφος ξένων χωρών μακριά από πιθανούς επιτιθέμενους. Αυτό διασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των κρίσιμων λειτουργιών και αποτρέπει την ανάληψη και εκμετάλλευση τους από τον επιτιθέμενο για τις πολεμικές του ανάγκες. Η έλλειψη φυσικού στρατηγικού βάθους, φυσικά, είναι συνάρτηση του μικρού εδαφικού μεγέθους. Πέραν αυτού, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να λάβουν υπόψη τους τους περιορισμούς που δημιουργούν οι αρκετά μικρού μεγέθους πληθυσμοί, στην αντικατάσταση ανθρώπινου δυναμικού σε περίπτωση σύγκρουσης. Για να ξεπεράσουν τις ελλείψεις τους σε ανθρώπινο κεφάλαιο και να επιταχύνουν την ένταξη εκπαιδευμένων ξένων πολιτών στις τάξεις των στρατιωτικών τους, οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει επίσης να δημιουργήσουν το νομικό πλαίσιο που θα επιτρέπει στους στρατιώτες, τους πολίτες και τους ιδιώτες στρατιωτικούς εργολάβους άλλων χωρών να υπηρετούν ο ένας στις ένοπλες υπηρεσίες του άλλου.
Παρατήρηση 4: Οι φίλοι είναι σημαντικοί στον πόλεμο, αλλά μπορούν να γίνουν επιζήμιοι για την επιτυχία των αμυντικών προσπαθειών.
Η Ουκρανία αναμφισβήτητα διεξάγει το είδος του πολέμου που διενεργεί λόγω των συμβουλών και του είδους του εξοπλισμού που λαμβάνει από τους δυτικούς συμμάχους και εταίρους της. Πέρα από την παραγωγική ικανότητα της δυτικής αμυντικής βιομηχανίας και τη δυτική πολιτική βούληση που γίνονται απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορέσει η Ουκρανία να πολεμήσει, ο δυτικός τρόπος πολέμου της έχει γίνει επίσης απαραίτητος. Η απλή λογική υπαγορεύει ότι εάν η ουκρανική ηγεσία λάμβανε συμβουλές από διαφορετικές στρατιωτικές κουλτούρες. Και εξοπλισμό κατάλληλο για διαφορετικό τύπο πολέμου, τότε η στρατηγική προσέγγιση της Ουκρανίας θα ήταν επίσης διαφορετική (όπως ήταν αναμφισβήτητα στις πρώτες φάσεις του πολέμου). Η ρωσική εμπειρία στην Τσετσενία και οι δικοί μας πόλεμοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν θα μπορούσαν να προτείνουν μια διαφορετική προσέγγιση για το πώς να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά έναν αριθμητικά και τεχνολογικά ανώτερο συμβατικό εχθρό. Αντί να του παρουσιάζουμε έναν τύπο πολέμου για τον οποίο είναι κατάλληλα οργανωμένος, εκπαιδευμένος και εξοπλισμένος. Οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάζονται φίλους, αλλά το επίπεδο και το είδος της εξάρτησης από αυτούς θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά. Η οικοδόμηση διαλειτουργικότητας με συμμάχους και εταίρους είναι μια καλή ιδέα για να πολεμάτε ο ένας δίπλα στον άλλον, αλλά η τυφλή παρακολούθηση των διεθνών προτύπων που έχουν αναπτυχθεί από πιο προηγμένα έθνη μπορεί να σκοτώσει την προσαρμοστικότητα όσων διαθέτουν περιορισμένους πόρους.
Παρατήρηση 5: Οι Στρατιωτικές ασκήσεις πρέπει να είναι πλατφόρμες ήττας και μάθησης αντί να κερδίζουν πάντα.
Οι ασκήσεις θα πρέπει να επικεντρώνονται περισσότερο από ό,τι κάνουν επί του παρόντος στην εύρεση κενών, αδυναμιών και στον πειραματισμό για την αντιμετώπιση τους. Τα ρεαλιστικά σενάρια πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από καραμέλα που οι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό των ασκήσεων πιπιλίζουν ξανά και ξανά. Αυτό επιβάλλεται να υλοποιηθεί με την συμμετοχή όλων των τομέων της κοινωνίας στις ασκήσεις εθνικής άμυνας. Ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε περαιτέρω ότι η εθνική ασφάλεια δεν είναι πλέον αποκλειστική λειτουργία της κυβέρνησης, πολλώ δε μάλλον των αμυντικών δυνάμεων. Η πολυπλοκότητα του σύγχρονου πεδίου μάχης και η κατανομή δυνατοτήτων και ικανοτήτων μεταξύ διαφορετικών ενδιαφερομένων καθιστούν αναγκαία την ένταξη ολόκληρης της κοινωνίας στα εθνικά αμυντικά σχέδια. Οι ασκήσεις παρέχουν την τέλεια πλατφόρμα για να πειραματιστούμε με τη χρησιμότητα και την ενσωμάτωση των διαφόρων τμημάτων της κοινωνίας. Και για να εντοπίσουμε τις απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές που οδηγούν σε πιο αποτελεσματικές προσπάθειες εθνικής άμυνας.
Παρατήρηση 6: Η οικεία γνώση του εχθρού σας, είναι ένας ανεκτίμητος πολλαπλασιαστής δύναμης.
Οι μακροχρόνιοι ιστορικοί και πολιτιστικοί δεσμοί της Ουκρανίας με τη Ρωσία, οι ομοιότητες μεταξύ της ρωσικής και της ουκρανικής γλώσσας. Το γεγονός ότι πολλοί ανώτεροι Ουκρανοί στρατιωτικοί ηγέτες υπηρέτησαν στις σοβιετικές δυνάμεις. Καθώς επίσης και το ότι η Ρωσία ήταν για πολλά χρόνια ο κύριος προμηθευτές στρατιωτικού υλικού και ο κύριος εκπαιδευτής των Ουκρανών Στρατιωτικών. Παρείχαν στους Ουκρανούς μια απαράμιλλη κατανόηση των ρωσικών στρατιωτικών τακτικών, τεχνικών και διαδικασιών. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ευρωπαϊκές χώρες (όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες) ξεκίνησαν την σταδιακή απεμπλοκή τους από την Ρωσική εξάρτηση. Εξάλειψαν όλα τα υπολείμματα του σοβιετικού δόγματος από τις στρατιωτικές τους σχολές και σε μεγάλο βαθμό σταμάτησαν να διδάσκουν τη ρωσική γλώσσα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα πρέπει να δώσει κίνητρα στις ευρωπαϊκές χώρες να επαναφέρουν τις ρωσικές πολιτιστικές και γλωσσικές σπουδές στα επαγγελματικά τους στρατιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Επιπλέον, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους σχεδιασμούς των ρωσικών δυνάμεων, τις πρακτικές διοίκησης και ελέγχου, τις τακτικές, τις τεχνικές και τις διαδικασίες. Καθώς επίσης και τις δυνατότητες εξοπλισμού και οπλικών συστημάτων, που θα χρησιμεύσουν ως θεμέλια για τη μελλοντική στρατιωτική εκπαίδευση και εκπαίδευση του ευρωπαϊκού στρατιωτικού προσωπικού.
Παρατήρηση 7: Ξεχάστε τα τεθωρακισμένα και τα πανάκριβα οπλικά συστήματα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει προκαλέσει απίστευτη φθορά, σε τεθωρακισμένα και πανάκριβα οπλικά συστήματα και στις δύο πλευρές, των αντιμαχόμενων. Τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα ενδεικτικά σε σύγκριση με τον συνολικό αριθμό στρατιωτών και στρατιωτικού εξοπλισμού που είναι διαθέσιμος για όλες τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης μαζί. Επιπλέον, τα περισσότερα άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα δεν καταστράφηκαν σε μεγάλες αρματομαχίες αλλά από μικρές, γρήγορες, χαμηλού κόστους, εύκολες στην ανάπτυξη και δύσκολα ανιχνεύσιμες μη επανδρωμένες πλατφόρμες. Η Ουκρανία βύθισε επίσης το ένα τρίτο του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, όχι σε μεγάλες ναυμαχίες αλλά με τη χρήση παρόμοιων μη επανδρωμένων πλατφορμών. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αγωνίζονται εδώ και καιρό να αγοράσουν και να συντηρήσουν άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, αεροπλάνα και πλοία λόγω των συνεχώς αυξανόμενων τιμών τους. Τώρα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειξε ότι αυτές είναι από τις χειρότερες επενδύσεις που μπορούν να κάνουν όσον αφορά την εθνική άμυνα. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να απομακρυνθούν από αυτές τις παραδοσιακές πλατφόρμες υψηλής τεχνολογίας. Και να υιοθετήσουν φθηνές λύσεις που είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν, ενώ ταυτόχρονα είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές. Φυσικά μια τέτοια μετάβαση θα (και θα έπρεπε να) επηρεάσει το σχεδιασμό των δυνάμεων, τις τακτικές, τις τεχνικές, τις διαδικασίες, την μόρφωση και την εκπαίδευση των στρατιωτικών ηγετών.
Παρατήρηση 8: Δεν θα πολεμήσουν όλοι και αυτοί που θα το κάνουν δεν είναι απαραιτήτως οι πιο κατάλληλοι για να το κάνουν.
Η κοινωνία της Ουκρανίας έχει τιμηθεί από πολιτικούς ηγέτες πολλών δυτικών χωρών ως το κύριο παράδειγμα εθνικής συνοχής και ανθεκτικότητας. Η βούληση του ουκρανικού λαού να πολεμήσει ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα έχει επίσης δοξαστεί από πολλούς ακαδημαϊκούς και οι πηγές αυτής της βούλησης έχουν ήδη μελετηθεί εκτενώς. Ωστόσο, ο πόλεμος έδειξε επίσης ότι παρά την τόσο ισχυρή ενότητα και ανθεκτικότητα, ένα μεγάλο μέρος μιας κοινωνίας που βρίσκεται σε πόλεμο είναι πολύ πιθανό να προσπαθήσει να αποφύγει την επιστράτευση, είτε φεύγοντας από τη χώρα είτε βρίσκοντας παραθυράκια και ασόβαρες δικαιολογίες για να μην στρατευθεί. Μια άλλη ανησυχητική παρατήρηση από τον πόλεμο είναι η απροθυμία των νεότερων γενεών να πολεμήσουν για τη χώρα τους. Στα τέλη του 2023, ο μέσος Ουκρανός στρατιώτης ήταν σαράντα τριών ετών. Είναι περιττό να εξηγήσουμε τη διαφορά στις φυσικές δυνατότητες και τις επιδόσεις τέτοιων μεσηλίκων ανθρώπων σε σύγκριση με τις δυνάμεις ενός πολύ νεότερου στρατού. Οι ευρωπαϊκές χώρες με πολύ μικρότερο σύνολο ανθρώπινων πόρων θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη αυτές τις παρατηρήσεις κατά τον σχεδιασμό της εθνικής τους άμυνας. Πρέπει να λάβουν τόσο νομοθετικές όσο και εκτελεστικές ενέργειες τώρα για να αποτρέψουν μια παρόμοια κατάσταση με αυτή που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Ουκρανία, η οποία θα υποβάθμιζε σοβαρά τις ήδη περιορισμένες δυνατότητές τους να αναπτύξουν μια ουσιαστική άμυνα κατά της επιθετικότητας.
Παρατήρηση 9: Η εθνική άμυνα δεν είναι μόνο στρατιωτική ή κυβερνητική λειτουργία.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειξε ότι το σύνολο των στρατιωτικών και άλλων πόρων μιας κυβέρνησης μπορεί πολύ εύκολα να είναι ανεπαρκές για την υπεράσπιση ενός έθνους. Η εγχώρια και διεθνής εμπορευματοποίηση του πεδίου της μάχης, η συλλογή πληροφοριών και η στόχευση του πληθοπορισμού, ήταν σημαντικοί πολλαπλασιαστές δυνάμεων και αποδείχθηκαν σημαντική πρόκληση για τους Ρώσους. Εκτός από τις σημαντικές νομοθετικές ενέργειες, η ενσωμάτωση και η χρήση μη κυβερνητικών και μη στρατιωτικών δυνατοτήτων στα εθνικά αμυντικά συστήματα απαιτεί θεμελιώδεις αλλαγές στην μόρφωση και την εκπαίδευση των μελλοντικών Ευρωπαίων στρατιωτικών ηγετών καθώς και πλήρη ενσωμάτωση αυτών των δυνατοτήτων στα εθνικά προγράμματα ασκήσεων.
Παρατήρηση 10: Η εξαπάτηση εξακολουθεί να είναι ένας πολλαπλασιαστής δύναμης.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε εκ νέου τη σοφία του αποσπάσματος του Zig Ziglar – ότι «δεν μπορείς να χτυπήσεις έναν στόχο που δεν μπορείς να δεις». Έχει επίσης δείξει ότι θα σπαταλήσετε πολλούς πόρους χτυπώντας ψεύτικους στόχους. Και οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν ανακαλύψει εκ νέου την τέχνη της εξαπάτησης με τα πολλαπλασιαστικά της αποτελέσματα. Και τη χρησιμοποιούν τόσο σε φυσικούς όσο και σε εικονικούς χώρους. Ομοίως με την ενσωμάτωση των μη κυβερνητικών και μη στρατιωτικών δυνατοτήτων, η ανάγκη να υιοθετηθεί η εξαπάτηση στην στρατιωτική τέχνη, δικαιολογεί θεμελιώδεις αλλαγές στη στρατιωτική εκπαίδευση και κατάρτιση σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Επισημαίνει επίσης τις νέες απαιτήσεις για τους ενδιαφερόμενους φορείς της αμυντικής βιομηχανίας να ερευνήσουν και να αναπτύξουν εργαλεία εξαπάτησης τόσο για φυσικό όσο και για εικονικό περιβάλλον και να τα αναθέσουν μαζικά στις στρατιωτικές δομές των ευρωπαϊκών χωρών.
Οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε μια ιστορική καμπή, που δυνητικά επηρεάζει τη μακροπρόθεσμη εθνική τους επιβίωση. Η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία προκάλεσε στα Ευρωπαϊκά κράτη σοκ σε υπαρξιακό επίπεδο. Ως εκ τούτου, πολλοί υποστηρίζουν ότι ήρθε η ώρα για ρηξικέλευθες αλλαγές. Όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη απάντησαν με περισσότερες και ταχύτερες επενδύσεις στην εθνική τους άμυνα. Δυστυχώς, πάρα πολλοί πήραν λανθασμένες αποφάσεις και συνεχίζουν να επενδύουν σε κακώς προσαρμοσμένες ή ακόμη και σε ανούσιες δυνατότητες με βάση τις συνεχείς ψευδαισθήσεις για τη διεξαγωγή συμβατικού πολέμου. Οι παρατηρήσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία δείχνουν την ανάγκη για μια πλήρη αλλαγή στρατηγικής. Μια θεωρία πολέμου που λειτουργεί για μια χώρα και σε συγκεκριμένο χρόνο μπορεί να αποδειχθεί εντελώς ανεφάρμοστη σε άλλες χώρες σε διαφορετικό χρόνο. Όταν συμβεί αυτό, οι ηγέτες πρέπει να είναι έτοιμοι να τροποποιήσουν ή ακόμα και να εγκαταλείψουν αυτή τη θεωρία του πολέμου. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να επανασχεδιάσουν πλήρως τις προσεγγίσεις εθνικής άμυνας με βάση τις πραγματικότητες του πεδίου μάχης του εικοστού πρώτου αιώνα. Εάν δεν το κάνουν, μπορεί να τους αναγκάσει να πληρώσουν το υπέρτατο τίμημα σε περίπτωση ρωσικής επιθετικότητας.
*Ο Δρ Sandor Fabian είναι πρώην αντισυνταγματάρχης των Ειδικών Δυνάμεων της Ουγγαρίας με εικοσαετή στρατιωτική εμπειρία. Είναι ο συγγραφέας του βιβλίου Irregular Warfare: The Future Military Strategy for Small States.
Οι απόψεις που εκφράζονται είναι αυτές του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν την επίσημη θέση της Στρατιωτικής Ακαδημίας των Ηνωμένων Πολιτειών, του Τμήματος Στρατού ή του Υπουργείου Άμυνας.
Image credit: Junior Specialist (OR-2) Synne Nilsson, Allied Joint Force Command Naples
