by Μία δεκαετία πίσω και η ευκαιρία για το μέλλον
Γράφει: Ο Ταξίαρχος ΠΑ (εα) Χαράλαμπος Παπασπύρος*
Στο μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου και της Νότιας Ασίας, η στρατηγική συνεργασία στον τομέα της άμυνας αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Η προσέγγιση μεταξύ Ελλάδας και Ινδίας στον αμυντικό και βιομηχανικό τομέα αποτελεί ένα ενδεικτικό παράδειγμα των δυνατοτήτων που υπάρχουν, όταν δύο χώρες με ιστορικό, γεωστρατηγικό και τεχνολογικό εκτόπισμα επιλέγουν να επενδύσουν στη συνεργασία.
Μια τέτοια προσπάθεια ξεκίνησε αθόρυβα, αλλά με όραμα, τον Δεκέμβριο του 2015, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης του τότε Υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας στην Ινδία. Κατά την παραμονή του εκεί, οργανώθηκαν επιχειρηματικές συναντήσεις (B2B) μεταξύ ελληνικών και ινδικών αμυντικών βιομηχανιών, με στόχο τη διερεύνηση συνεργασιών στους τομείς της άμυνας, της αεροδιαστημικής και των συμπαραγωγών.
Μια σημαντική επαφή με την Walchandnagar Industries Ltd.
Στο πλαίσιο αυτών των συναντήσεων, ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ), είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με υψηλόβαθμα στελέχη κορυφαίων ινδικών εταιρειών, μεταξύ αυτών της TATA και με τον General Manager της Walchandnagar Industries Limited (WIL).
Η WIL είναι μια ιστορική, κρατική, και στρατηγικής σημασίας εταιρεία, με έτος ίδρυσης το 1908. Πρόκειται για μία βαριά βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας, η οποία διατηρεί ενεργή παρουσία σε τομείς όπως η άμυνα, η αεροδιαστημική, η πυρηνική ενέργεια και βιομηχανικά προϊόντα. Μεταξύ των προϊόντων της περιλαμβάνονται σύνθετα εξαρτήματα για πυραύλους, δορυφόρους και εκτοξευτές, κατασκευασμένα από προηγμένα υλικά όπως τιτάνιο και χάλυβες υψηλής αντοχής.
Η εταιρεία συμμετέχει ενεργά στο διαστημικό πρόγραμμα της Ινδίας, ενώ παράλληλα προμηθεύει κρίσιμα εξαρτήματα σε αμυντικά συστήματα, γεγονός που την καθιστά στρατηγικό εταίρο όχι μόνο για την Ινδία, αλλά και για κάθε χώρα που επιδιώκει να αναπτύξει ή να εκσυγχρονίσει την αεροδιαστημική της υποδομή.
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεών μας, η WIL εξέφρασε έντονο ενδιαφέρον για συνεργασία και συμπαραγωγές στον τομέα των aerostructures, με έμφαση σε δομικά μέρη αεροσκαφών, υποσυστήματα και εξειδικευμένα υλικά. Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, διαθέτοντας την τεχνογνωσία, την πιστοποίηση και τις εγκαταστάσεις για τέτοιες συνεργασίες, αποτέλεσε έναν ελκυστικό δυνητικό εταίρο για την WIL.
Από την πρόθεση στη δράση…
Ακολούθησαν επαφές και αλληλογραφία, αλλά και συναντήσεις με την τότε Πρέσβειρα της Ινδίας στην Αθήνα.
Το έδαφος για μια επωφελή στρατηγική σύμπραξη είχε διαμορφωθεί.
Ωστόσο, για λόγους που δεν είναι του παρόντος, η συνεργασία αυτή δεν κατέστη δυνατό να προχωρήσει σε πρακτική εφαρμογή. Παρά την αρχική δυναμική, η προσπάθεια παρέμεινε προσωρινά στα χαρτιά.
Παρά τη μη υλοποίηση της τότε πρωτοβουλίας, η σημασία αυτής της προσπάθειας ήταν καθοριστική. Αφενός γιατί έθεσε τα θεμέλια για μελλοντική συνεργασία, αφετέρου γιατί έδειξε ξεκάθαρα ότι υπάρχει αμοιβαίο ενδιαφέρον και δυνατότητες για συνέργειες στον τομέα της άμυνας και της τεχνολογίας.
Το παρόν και η νέα ευκαιρία
Σήμερα, σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, το παγκόσμιο περιβάλλον έχει αλλάξει ριζικά. Η Ινδία αναδεικνύεται σε παγκόσμια δύναμη με αυξανόμενη στρατιωτική, διαστημική και βιομηχανική ισχύ, ενώ η Ελλάδα ενισχύει συνεχώς τις διεθνείς της σχέσεις, εδραιώνοντας ρόλο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το τελευταίο διάστημα έχουν δει το φως της δημοσιότητας ειδήσεις και δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για ανανεωμένο ενδιαφέρον ινδικών αμυντικών εταιρειών να επενδύσουν στην Ελλάδα. Οι αναφορές αυτές δεν είναι αποκομμένες από το παρελθόν. Αντιθέτως, είναι συνέχεια εκείνης της πρώτης προσπάθειας που ξεκίνησε δειλά αλλά ουσιαστικά το 2015.
Η συνεργασία μεταξύ της ΕΑΒ και ινδικών εταιρειών όπως η WIL, ή ακόμα και της μεγαλύτερης ινδικής αμυντικής εταιρείας – της Hindustan Aeronautics Limited (HAL) – δεν είναι απλώς εφικτή, αλλά και επιβεβλημένη από τις γεωστρατηγικές εξελίξεις. Η συμπαραγωγή, η τεχνολογική μεταφορά, η συμμετοχή σε κοινά έργα με ευρωπαϊκή ή διεθνή χρηματοδότηση μπορούν να προσδώσουν τεράστια υπεραξία και για τις δύο πλευρές.
Η Ελλάδα διαθέτει δυνατότητες στον τομέα της άμυνας, όχι μόνο λόγω των Ενόπλων Δυνάμεών της, αλλά και χάρη στις κρατικές και ιδιωτικές βιομηχανίες της, οι οποίες διαθέτουν τεχνογνωσία, πιστοποιήσεις ΝΑΤΟ/ΕΕ και ανθρώπινο δυναμικό υψηλής ποιότητας. Από την άλλη πλευρά, η Ινδία αναζητεί εταίρους στην Ευρώπη, όχι μόνο για εξαγωγικούς λόγους, αλλά και για τη δημιουργία δικτύου τεχνολογικών και βιομηχανικών συνεργειών με παγκόσμια προοπτική.
Η αξιοποίηση αυτής της συγκυρίας απαιτεί πολιτική βούληση, επιχειρηματική τόλμη και στρατηγική διορατικότητα. Η διπλωματία των εξοπλισμών δεν πρέπει να βασίζεται μόνο σε πωλήσεις και συμβάσεις, αλλά σε κοινό όραμα για βιομηχανική ανάπτυξη και γεωπολιτική συνεργασία.
Όπως συχνά λέγεται, οι καλές ιδέες δεν έχουν ημερομηνία λήξης. Η ιδέα της συνεργασίας Ελλάδας Ινδίας στον αμυντικό τομέα είναι ώριμη όσο ποτέ. Ας ευχηθούμε ότι αυτή τη φορά, με τη στήριξη όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία θα γίνει πράξη και θα αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για το καλό των δύο χωρών.
*Ex. Vice President at Hellenic Aerospace Industry SA, Secretary General Hellenic Aerospace & Defense Industries Group
