by Γράφει: Ο Ταγματάρχης Charlie Phelps*
Πηγή: https://mwi.westpoint.edu
«Τα drones δεν θα μας σώσουν;» Αυτό είναι το επιχείρημα που προέβαλαν οι Matthew Revels και Eric Uribe σε πρόσφατο άρθρο τους στο MWI, καλώντας σε προσοχή καθώς ο Αμερικανικός Στρατός, αντιδρώντας στα πεδία μάχης του Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου που έχουν κατακλυστεί από drones, επιδιώκει να τα αγοράσει και να τα ενσωματώσει επιθετικά στις μονάδες και στις επιχειρήσεις του. Το επιχείρημά τους, ότι τα drones δεν ευθυγραμμίζονται με τον πόλεμο ελιγμών —την προτιμώμενη μέθοδο μάχης του Στρατού— είναι πειστικό. Έχουν δίκιο να προειδοποιούν για τον κίνδυνο να αντληθούν λανθασμένα διδάγματα από την Ουκρανία. Εφαρμόζοντας τη θεωρία της ικανότητας υιοθέτησης, θέτουν ευρύτερα το ερώτημα πώς η καινοτομία μπορεί να συγκρουστεί με την κουλτούρα και καλούν σε αντίσταση απέναντι στην αντίληψη ότι τα drones αποτελούν πανάκεια για τη διατήρηση αποφασιστικού πλεονεκτήματος στον σύγχρονο χερσαίο πόλεμο. Ωστόσο, απορρίπτοντας τα drones επειδή δεν ευθυγραμμίζονται με τον ελιγμό, το επιχείρημά τους αποτυγχάνει να αναγνωρίσει πώς αυτά τα συστήματα μπορούν να αξιοποιηθούν ώστε να ενισχύσουν τα πλεονεκτήματα του Στρατού μέσω αύξησης του ρυθμού, της πρωτοβουλίας και της ακρίβειας. Η οπτική τους παραβλέπει τη μετασχηματιστική δυναμική των drones στην υποστήριξη του πολέμου ελιγμών και στην ενίσχυση των επιθετικών δυνατοτήτων, ιδιαίτερα στο πλαίσιο μελλοντικών συγκρούσεων μεγάλης κλίμακας. Τα drones δεν είναι απλώς συμβατά με τον αμερικανικό τρόπο πολέμου· είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της υπεροχής σε μελλοντικές συγκρούσεις. Η ανακατεύθυνση της προσοχής του Στρατού προς την αντιμετώπιση εχθρικών ρομποτικών συστημάτων αντί για την ενσωμάτωση των δικών του σημαίνει επιλογή να μην εξοπλιστούν οι σχηματισμοί ελιγμών με τα ίδια εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να ελιχθούν.
Οι Revels και Uribe έχουν δίκιο στη θεμελιώδη θέση τους ότι ο πόλεμος ελιγμών, όπως εφαρμόζεται από τον Στρατό, δίνει έμφαση στον ταχύ ρυθμό, την πρωτοβουλία και την ικανότητα να αποδιοργανώνεται ο αντίπαλος μέσω της επίθεσης. Ακολουθούν όμως αυτή τη θέση υποστηρίζοντας ότι η ενσωμάτωση των drones στη στρατιωτική δοξασία κινδυνεύει να υπονομεύσει αυτές τις αρχές, μετατοπίζοντας τον Στρατό προς την ρωσική προτίμηση για ισχύ πυρός και φθορά. Αναμφίβολα, η ρωσική σκέψη, οι προσαρμογές στη δοξασία και η εφαρμογή νέων τεχνολογιών όπως τα drones δεν πρέπει να υπαγορεύουν ότι ο Αμερικανικός Στρατός πρέπει να ανταποκριθεί με τον ίδιο τρόπο. Έχουν επίσης δίκιο να αναδεικνύουν τον Πόλεμο του Κόλπου, την εκστρατεία βομβαρδισμών στο Αφγανιστάν και τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ ως παραδείγματα που υπογραμμίζουν τον κρίσιμο δεσμό μεταξύ αεροπορικής ισχύος και επιθετικού ελιγμού, που αποτελεί θεμέλιο του αμερικανικού τρόπου πολέμου και διαφέρει δραματικά από την ρωσική δογματική προτίμηση για μαζικά πυρά. Είναι όμως εσφαλμένο να υποτεθεί ότι η τρέχουσα έμφαση του Στρατού στην τεχνική εφαρμογή των drones πρέπει αναγκαστικά να ακολουθήσει το ρωσικό παράδειγμα στην Ουκρανία και να περιορίσει τη χρήση τους αποκλειστικά στη βελτίωση της ισχύος πυρός και στη «μοντέρνα φθορά». Ο Στρατός θα περιόριζε σοβαρά το δυναμικό των drones αν ο σχεδιασμός και η δοξασία βασίζονταν αποκλειστικά σε μία μόνο λειτουργία μάχης. Τα drones σε τακτικό επίπεδο μπορούν να ενισχύσουν τον πόλεμο ελιγμών παρέχοντας επίγνωση της κατάστασης σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας στους διοικητές να λαμβάνουν ταχύτερες και καλύτερα ενημερωμένες αποφάσεις. Μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές ισχύος, επεκτείνοντας την εμβέλεια και την αποτελεσματικότητα των μονάδων ελιγμού χωρίς να απαιτείται θεμελιώδης αλλαγή στη δοξασία.
Ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά του πολέμου ελιγμών είναι η ικανότητα να ενεργεί κανείς αποφασιστικά σε συνθήκες ταχέως μεταβαλλόμενου πεδίου μάχης. Τα drones μπορούν να προσφέρουν απαράμιλλη επίγνωση της κατάστασης, επιτρέποντας στους διοικητές να οπτικοποιούν το πεδίο μάχης σε πραγματικό χρόνο. Τα αναγνωριστικά drones, εξοπλισμένα με προηγμένους αισθητήρες, μπορούν να εντοπίζουν θέσεις του εχθρού, να παρακολουθούν κινήσεις και να ανιχνεύουν τρωτά σημεία που επιτρέπουν στις δυνάμεις ελιγμού να εκμεταλλευτούν κενά στην άμυνα του αντιπάλου. Αυτή η δυνατότητα ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις αρχές του πολέμου ελιγμών, οι οποίες δίνουν προτεραιότητα στην πρωτοβουλία και στην ικανότητα αξιοποίησης ευκαιριών καθώς αυτές αναδύονται. Για παράδειγμα, κατά τον Πόλεμο του Κόλπου, ο ελιγμός «αριστερό άγκιστρο» του Αμερικανικού Στρατού βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην πληροφορία για τον εντοπισμό αδύνατων σημείων στην ιρακινή άμυνα. Τα drones θα μπορούσαν να είχαν ενισχύσει περαιτέρω αυτήν την επιχείρηση παρέχοντας επίμονη επιτήρηση και μειώνοντας την εξάρτηση από πιο αργά και ευάλωτα μέσα αναγνώρισης. Στο ίδιο πλαίσιο, τα drones θα υποστήριζαν τις αρχές της αποστολοκεντρικής διοίκησης (mission command) προσφέροντας στους διοικητές σε κάθε κλιμάκιο ενισχυμένη επίγνωση της κατάστασης και διευκολύνοντας έτσι τη λήψη αποφάσεων και την ανάληψη πρωτοβουλίας. Φανταστείτε τον H. R. McMaster, επικεφαλής σχηματισμού ενσωματωμένου με επανδρωμένα και αυτόνομα drones, να είχε διεξαγάγει μια μεθοδική επίθεση στο 73 Easting αντί για αντίδραση σε επαφή.
Τα drones μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές ισχύος, επιτρέποντας σε μικρότερες μονάδες να επιτυγχάνουν αποτελέσματα που παραδοσιακά ανήκαν σε μεγαλύτερους σχηματισμούς. Για παράδειγμα, τα περιφερόμενα πυρομαχικά (loitering munitions) και τα drones πρώτου προσώπου με δυνατότητα κρούσης μπορούν να προσφέρουν δυνατότητες ακριβούς πλήγματος στις μονάδες ελιγμού, επιτρέποντάς τους να εξουδετερώνουν στόχους υψηλής αξίας χωρίς να περιμένουν αεροπορική ή πυροβολική υποστήριξη. Αναπτυσσόμενα μαζικά, τα drones μπορούν να υπερφορτώσουν την εχθρική άμυνα, να κορέσουν τον εναέριο χώρο και να δημιουργήσουν ανοίγματα για τις δυνάμεις ελιγμού. Αυτά τα συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προσβολή κόμβων διοίκησης και ελέγχου, κέντρων ανεφοδιασμού και θέσεων πυροβολικού, διαταράσσοντας την ικανότητα του αντιπάλου να συντονίζει και να υποστηρίζει επιχειρήσεις. Με την ενσωμάτωση επιθετικών δυνατοτήτων drones στις μονάδες ελιγμού, ο Στρατός μπορεί να επιτύχει αποτελέσματα που προηγουμένως ήταν ανέφικτα χωρίς εκτεταμένη αεροπορική υποστήριξη ή πυρά μεγάλης εμβέλειας, με αναλογία κόστους-καταστροφής σημαντικά χαμηλότερη από την εφαρμογή κατευθυνόμενων πυρομαχικών ακριβείας. Αυτή η δυνατότητα είναι ιδιαίτερα πολύτιμη σε αμφισβητούμενα περιβάλλοντα όπου η αεροπορική υπεροχή μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση, καθώς διασφαλίζει ότι οι δυνάμεις ελιγμού διατηρούν επιθετικές επιλογές ακόμη και χωρίς παραδοσιακή αεροπορική υποστήριξη. Επιπλέον, τα drones μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη φορτίων ηλεκτρονικού πολέμου, τη διατάραξη των επικοινωνιών του εχθρού και τη δημιουργία σύγχυσης, επιτρέποντας περαιτέρω στις δυνάμεις ελιγμού να εκμεταλλευτούν το χάος και να διατηρήσουν τον επιχειρησιακό ρυθμό. Όπως φαίνεται στη σύγκρουση στην Ουκρανία, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών όπως τα drones περιορίζεται μόνο από τα όρια της δημιουργικότητας των χρηστών.
Η μη επένδυση στην αντιμετώπιση των εχθρικών drones, όπως ολοκληρωμένα συστήματα αεράμυνας και ηλεκτρονικός πόλεμος, αντανακλά μια αμυντική νοοτροπία που κινδυνεύει να παραχωρήσει την πρωτοβουλία στους αντιπάλους. Αν και οι τεχνολογίες αντιμετώπισης drones είναι αναμφίβολα σημαντικές, δεν θα πρέπει να έρχονται σε βάρος της επιθετικής ικανότητας. Στον πόλεμο ελιγμών, η διατήρηση της πρωτοβουλίας είναι κρίσιμη. Η ικανότητα να ενεργεί κανείς ταχύτερα από όσο μπορεί να αντιδράσει ο εχθρός συχνά καθορίζει την έκβαση των εμπλοκών. Τα drones μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της πρωτοβουλίας επιτρέποντας ταχεία και αποκεντρωμένη λήψη αποφάσεων. Δεν απέχουμε πολύ από ένα μέλλον όπου μικρά drones εξοπλισμένα με τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούν αυτόνομα να αναγνωρίζουν στόχους και να εκτελούν πλήγματα, μειώνοντας τον χρόνο που απαιτείται για την επεξεργασία πληροφοριών και την αντίδραση. Και πάλι, η αποκεντρωμένη φύση των επιχειρήσεων με drones ευθυγραμμίζεται με την έμφαση του Στρατού στην αποστολοκεντρική διοίκηση (mission command), επιτρέποντας στις υφιστάμενες μονάδες να ενεργούν ανεξάρτητα ενώ παραμένουν εντός της πρόθεσης του διοικητή.
Οι μελλοντικές συγκρούσεις είναι πιθανό να χαρακτηρίζονται από αμφισβητούμενο εναέριο χώρο, κυβερνοχώρο και ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Οι αντίπαλοι θα επιδιώξουν να διαταράξουν την ικανότητα του Στρατού να προβάλει ισχύ και να διατηρεί την πρωτοβουλία. Οι επιθετικές δυνατότητες των drones μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων παρέχοντας ευέλικτες και ανθεκτικές επιλογές για την εμπλοκή με τον εχθρό. Η διάδοση της τεχνολογίας των drones σήμερα αποτελεί στην πραγματικότητα μια επανάσταση στον πόλεμο, καθώς οι διοικητές του μέλλοντος θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτούν περισσότερες πληροφορίες από ποτέ. Μακριά από το να είναι ασύμβατα με τον αμερικανικό τρόπο πολέμου, τα drones μπορούν να ενισχύσουν τα πλεονεκτήματά μας στον ρυθμό, την πρωτοβουλία και τη βία της δράσης, ώστε να διασφαλίσουν ότι οι δυνάμεις ελιγμού θα διατηρήσουν το ασύμμετρο πλεονέκτημά τους. Με την ενσωμάτωση των drones στις επιχειρήσεις του, ο Στρατός μπορεί να διατηρήσει την ικανότητά του να υπαγορεύει τους όρους στους αντιπάλους, να προσαρμόζεται σε αναδυόμενες απειλές και να επιτυγχάνει αποφασιστικά αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης. Ο Στρατός θα πρέπει να αγκαλιάσει τη μετασχηματιστική δυναμική των drones στο πνεύμα των εκστρατευτικών και επιθετικών επιχειρήσεων, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες για να διατηρήσει την υπεροχή σε ένα ολοένα και πιο σύνθετο και αμφισβητούμενο επιχειρησιακό περιβάλλον. Ο αμερικανικός τρόπος πολέμου, που ζει και αναπνέει στον τρόπο με τον οποίο εκπαιδεύονται οι διμοιρίες, οι πυροβολαρχίες και οι μοίρες μας, θα διατηρηθεί καλύτερα με τον ελιγμό στο μελλοντικό πεδίο μάχης αν οι ηγέτες σε όλα τα κλιμάκια είναι εξοπλισμένοι με την τεχνολογία που αλλάζει τον πόλεμο.
*Αξιωματικός των Ειδικών Δυνάμεων που υπηρετεί σήμερα ως διοικητής λόχου στην 10η ΑερομεταφερόμενηΟμάδα Ειδικών Δυνάμεων
